Συντάκτης: Μάκης Θεοδώρου
Η ορεινή Ελλάδα έχει πανέμορφα και γραφικά μέρη που αξίζουν την εξερεύνηση. Τα Αθαμανικά Όρη είναι από τα πιο δύσκολα και απαιτητικά βουνά, που μπορεί κάποιος να τα διασχίσει μόνο με ένα off road οχήμα.
Μαζί με την ομάδα Off Road Mountains Explorers αποφασίσαμε να τολμήσουμε αυτό το εγχείρημα, να μπορέσουμε να διασχίσουμε κάθετα το βόρειο τμήμα των Αθαμανικών Ορέων, με αφετηρία τη Νεράιδα Τρικάλων και προορισμό το ξωκλήσι του Αη Λιά, μέσω της Στάνης Αφεντικής, που βρίσκεται κάτω από την ψηλότερη κορυφή των Τζουμέρκων Κακαρδίτσα με ύψος 2429 μέτρα, στις δυτικές πλαγιές της.
Η προσπάθεια έγινε στα μέσα Απριλίου, με συνθήκες δύσκολες, αφού τα χιόνια δεν είχαν λιώσει ακόμη στις κορυφές των Αθαμανικών Ορέων, με τις βροχές να είναι συχνές και τους χωμάτινους δρόμους να είναι σε άσχημη κατάσταση. Εξάλλου οι δρόμοι δεν έχουν καθαριστεί ακόμη για να φιλοξενήσουν τα κοπάδια των αιγοπροβάτων και τα βοοειδή των κτηνοτρόφων. Αυτός είναι και ο μόνος λόγος να υπάρχουν δρόμοι εκεί πάνω σε τόσο μεγάλα υψόμετρα.
Ξεκινήσαμε από την Αθήνα μια παρέα τριών ατόμων, με δύο κατάλληλα Off Road οχήματα μάρκας Ford Ranger, νωρίς το πρωί για να είμαστε στην Νεράιδα Τρικάλων το μεσημέρι. Τα αυτοκίνητα διέθεταν ελαστικά κατάλληλα για τόσο δύσκολα οδοστρώματα, με πολλές πέτρες και νεροφαγώματα. Είχαμε μαζί μας αρκετά τρόφιμα, κατάλληλο ρουχισμό, φαρμακείο, σκηνές, υπνόσακους και οτιδήποτε άλλο χρειάζεται κόποιος για να επιβιώσει για λίγες ημέρες στο βουνό μέσα σε δύσκολες συνθήκες. Στα αυτοκίνητα είχαμε κατάλληλα εργαλεία, όπως φτιάρι, πριόνι, ιμάντες ρυμούλκησης, καθώς και ότι άλλο χρειαζόταν για να αντιμετωπίσουμε τις όποιες δυσκολίες παρουσιαζόταν.
Η απόσταση που είχαμε σχεδιάσει να διανύσουμε μέχρι το ξωκλήσι του Αη Λια ήταν 26 χιλιόμετρα. Όμως δεν γνωρίζαμε εξ αρχής, αν η πρόσβαση ήταν εφικτή. Η ομάδα έχει μια εμπειρία 30 χρόνων σε τέτοιου είδους αναβάσεις, οπότε οποιαδήποτε δυσκολία παρουσιαζόταν, θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με επιτυχία. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει από τον καθένα, χωρίς να έχει σχετική εμπειρία. Αν εγκλωβιστείς σε υψόμετρα, που ξεπερνούν τα 2000 μέτρα, δεν θα μπορέσει κανείς να σε βοηθήσει πριν έρθει το καλοκαίρι.
Ξεκινήσαμε μεσημεριανές ώρες από τη Νεράιδα Τρικάλων, που βρίσκεται σε υψόμετρο 1000 μέτρων. Ο καιρός ήταν συννεφιασμένος και η πιθανότητα βροχής ήταν πολύ μεγάλη, ενώ η θερμοκρασία ήταν στους 12 βαθμούς κελσίου. Από την αρχή ο δρόμος είχε πολλές πέτρες και έπρεπε να ειμαστε προσεκτικοί. Το τοπίο ήταν φανταστικό, με την άνοιξη να άρχιζει σιγά σιγά να κάνει την εμφανισή της στα λιβάδια της περιοχή, ανάμεσα στα μεγάλα έλατα. Μετά από ενάμιση χιλιόμετρο συναντήσαμε το πανέμορφο εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων σε υψόμετρο 1170 μέτρων, μέσα σε ένα ξέφωτο περιτρυγιρισμένο από ψηλά δέντρα ελάτης. Παντού μύριζε άνοιξη!
Μετά από δύο περίπου χιλιόμετρα αρχίσαμε να μπαίνουμε σε αλπικό τοπίο και να αφήνουμε πίσω τις κατάφυτες πλαγιές των Αθαμανικών Ορέων, βρισκόμενοι πλέον στα 1550 μέτρα υψόμετρο. Στα αριστερά μας έχουμε πλέον τις τρεις κορυφές του Κρυάκουρα, που υψόνονται στα 2150 περίπου μέτρα, τις οποίες θα πρέπει να περάσουμε κινούμενοι σε υψόμετρο 1650 μέτρων. Το τοπίο πλέον έχει αλλάξει. Για περίπου ένα χιλιόμετρο θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, μιας και οι απόκρυμνες και κάθετες πλαγιές του Κριάκουρα έχουν δημιουργήσει ατελείωτες σάρες και χαλιάδες (γκρεμίσματα), με πολλές πέτρες να έχουν πέσει στο δρόμο. Έτσι έπρεπε να σταματάμε τακτικά για να τις απομακρύνουμε από το οδόστρωμα.
Φτάνοντας στην δεύτερη κορυφή του Κριάκουρα μας περίμενε μια δυσάρεστη έκπληξη. Ο δρόμος είχε υποχωρήσει από μία κατολίσθηση και είχε μείνει ένα μικρό τμήμα του, που ήταν δύσκολο να τον περάσουμε. Αφού κατεβήκαμε και ελένξαμε τη στατικότητα του δρόμου, αποφασίσαμε να απομακρύνουμε τις μεγάλες πέτρες, ανοιγοντάς τον λίγο προς την πλευρά του βουνού, για να μπορέσουμε να περάσουμε με ασφάλεια. Ευχαριστημένοι από της αίσια κατάληξη συνεχίσαμε την πορεία μας, αλλά ο καιρός άρχισε να χαλάει και να ψιλοβρέχει.
Ο δρόμος πλέον είχε πολλές πέτρες, που έπρεπε να σταματάμε συχνά για να τις απομακρύνουμε. Στα δεξιά μας άρχισαν να φαίνονται οι εντυπωσιακές και απόκρυμνες πλαγιές της Φούρκας με υψόμετρο 2065 μέτρων. Πλεον έχουμε ξεπεράσει τα 1700 μέτρα , αλλά όχι και τα προβλήματα, που γινόταν ολοένα και πιο σύνθετα. Αφήσαμε τις σάρες και τους χαλιάδες και κινούμαστε πλέον στα γυμνά αλπικά πλατώματα του βουνού, με πολύ χώμα και λιγότερες πέτρες. Η βροχή άρχισε να δυναμώνει και η ορατότητα να είναι πιο περιορισμένη, βρισκόμενοι μέσα στο σύννεφο.
Μπροστά μας είχαμε μεγάλα νεροφαγώματα πάνω στο δρόμο και ήταν δύσκολο να συνεχίσουμε, γιατί ο δρόμος βούλιαζε στη δεξιά πλευρά του, ενώ στα αριστερά οι γκρεμοί παραμόνευαν. Κατεβήκαμε λοιπόν κάτω, για να δούμε από κοντά την κατάσταση του οδοστρώματος. Μετά από πολλές συσκέψεις και τη βροχή να δυναμώνει, η έμπειρη ομάδα αποφάσισε να συνεχίσει με προσοχή. Τοποθετήθηκαν μεγάλες πέτρες εκεί που θα πατούσαν οι δεξιές ρόδες των οχημάτων, ώστε να ανέβει λίγο ο δρόμος και σιγά σιγά μετά από αρκετή ώρα, καταφέραμε να περάσουμε και αυτό το εμπόδιο.
Έτσι λοιπόν διανύοντας 10 χιλιόμετρα φτάσαμε στον αυχένα στα 1800 μέτρα, όπου ο δρόμος είχε μία διακλάδωση και ο χάρτης έλεγε να στρίψουμε δεξιά, αλλά ο δρόμος ήταν κομμένος λίγο πιο κάτω.
Έτσι γυρίσαμε πίσω και ακολουθήσαμε τον αριστερό δρόμο που σε κάποια σημεία είχε στρωθεί με χοντρό χαλίκι για να μην βουλιάζει. Η βροχή είχε δυναμώσει πολύ, η ορατότητα είχε γίνει πιο περιορισμένη και ο δρόμος γλίστραγε επικίνδυνα, έπρεπε κάθε φορά να σταματάμε και να εκτιμούμε την κατάσταση, εάν θα έπρεπε να συνεχίσουμε ή θα έπρεπε να γυρίσουμε πίσω. Το πρόβλημα ήταν ότι ο δρόμος ήταν κατηφορικός και στενός, με τις ρόδες των αυτοκινήτων να είναι γεμάτες λάσπες, μη υπακούοντας έτσι στις εντολές του οδηγού του οχήματος. Όμως οι Off Road Mountains Explorers κατάφεραν με ασφάλεια νε περάσουν κι αυτό το εμπόδιο, φτάνοντας στα μισά της διαδρομής για το ξωκλήσι του Αη Λια.
Η βροχή ήταν πλέον πολύ δυνατή και η θερμοκρασία είχε πέσει στους 5 βαθμούς κελσίου, έπρεπε να φτάσουμε στον προορισμό μας πριν βραδιάσει για να έχουμε καλή ορατότητα. Ο δρόμος φαινόταν σε καλύτερη κατάσταση μπροστά μας και είμαστε σίγουροι, ότι θα μπορέσουμε να φτάσουμε με ασφάλεια στο εκκλησάκι. Το μόνο που μας ανησυχούσε ήταν, μήπως συναντήσουμε μεγάλες χιονούρες στις βορειοδυτικές πλαγιές της Κακαρδίτσας, αφού ο δρόμος σε εκείνο το σημείο βρίσκεται σε υψόμετρο 2100 μέτρων. Οι χιονούρες είχαν κάνει ήδη την εμφανισή τους σε κάποια σημεία του δρόμου.
Όμως η φωνή στον ασύρματο από το πρώτο αυτοκίνητο μας πάγωσε! “Ο δρόμος έχει πέσει”, αναφώνησε ο οδηγός του πρώτου αυτοκινήτου. Κατεβήκαμε κάτω και αντικρίσαμε την πλαγιά του βουνού, να έχει πέσει ολόκληρη και να έχει χαλάσει το δρόμο. Ήταν κρίμα που φτάσαμε ως εδώ και έπρεπε να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια. Μετά από ολιγόλεπτη σύσκεψη, εν μέσω έντονης βροχόπτωσης, αποφασίσαμε να φορέσουμε τα αδιαβροχά μας και να σκάψουμε το δρόμο ρίχνοντας πέτρες, όπου κρίναμε απαραίτητο.
Η δεξια πλευρά του δρόμου είχε υποχωρήσει πάνω από ένα μετρο και ο δρόμος σε εκείνο το σημείο δεν είχε καθόλου πέτρες, παρά μόνο χώμα που βούλιαζε, όταν πατούσε κάποιος πάνω. Με τα φτιάρια παλεύαμε αρκετή ώρα, μέσα στη λάσπη για να κατεβάσουμε την αριστερή πλευρά του δρόμου, κάτι τέτοιο όμως ήταν δύσκολο, γιατί υπήρχε ένας τεράστιος βράχος, που δεν μπορούσε να αφαιρεθεί για να έρθει στα ίσια του ο δρόμος. Ενισχύσαμε όσο μπορούσαμε την δεξιά πλευρά του δρόμου με πέτρες, ώστε να τον ανεβάσουμε λίγο και κάναμε την προσπάθεια να περάσουμε το πρώτο όχημα.
Όμως όσο και να προσπαθήσαμε, σε κάθε προσπάθεια που κάναμε, το αυτοκίνητο ολίσθαινε προς τη μεριά του γκρεμού. Έτσι ακινητοποιήθηκε και δεν μπορούσε από μόνο του να βγεί από εκεί μέσα. Κάθε προσπάθεια που κάναμε το έσπρωχνε προς το γκρεμό. Αποφασίσαμε με πολύ προσοχή να το ρυμουλκίσουμε με το δεύτερο όχημα και να το βγάλουμε από εκεί. Η έμπειρία ήταν αυτή που μας βοήθησε να το απεγκλωβιστούμε από αυτό το δύσκολο σημείο, με μεγάλη ασφάλεια και χωρίς κανένα απρόοπτο. Πιθανός εγκλωβισμός στο σημείο που βρεθήκαμε θα μπορούσε να αποβεί μοιραίος.
Έτσι με μεγάλη ευχαρίστηση και όχι απογοήτευση, εγκαταλείψαμε την προσπάθεια και γυρίσαμε πίσω στο εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων για να διανυκτερεύσουμε. Την επόμενη ημέρα καταφέραμε να πάμε στο Ξωκλήσι του Αη Λιά από τον βόρειο δρόμο, μετά το Πέρασμα του Μπάρου που βρίσκεται πάνω από το Ματσούκι Ιωαννίνων. Ήταν μια εμπειρία μοναδική. Ένα εγχείρημα που δεν μπορεί να γίνει από οποιονδήποτε, που δε διαθέτει την εμπειρία να κινείται σε τόσο δυσκολους δρόμους, με αυτές τις ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες. Οι κορυφές των Αθαμανικών Ορέων έχουν αρκετό χιόνι τον Απρίλιο και οι εναλλαγές του καιρού είναι συχνές και έντονες. Μπορεί ακόμη να χιονίσει και να εγκλωβιστείτε για αρκετό καιρό. Εμείς είμαστε έτοιμοι και έχουμε την εμπειρία να αντιμετωπίσουμε κάθε πρόκληση του βουνού. Αυτό που θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας, όταν κινούμαστε σε τέτοιους κακοτράχηλους δρόμους, είναι να μπορούμε να γυρίσουμε πίσω με ασφάλεια. Εξάλλου τα βουνά δεν φεύγουν από εκεί και θα μπορούσαμε να τα ξαναεπισκευτούμε.
Στο παρακάτω βίντεο δείτε τη μοναδική περιπέτεια που περάσαμε στα Αθαμανικά Όρη: