30/07/2025

in Nature

Φαράγγι Άπατης! Ο κρυμμένος θυσαυρός των Αγράφων!

Συντάκτης: Μάκης Θεοδώρου

Το φαράγγι της Άπατης είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά τοπία των Αγράφων και βρίσκεται στο Φτεριώτικο ρέμα, ανάμεσα από τις κορυφές των Δυτικών Αγράφων Φτέρη και Λιάκουρα. Το ρέμα χύνεται στον Αγραφιώτη ποταμό, που με τη σειρά του καταλήγει στην Τεχνητή λίμνη των Κρεμαστών. Το όνομα Άπατη προέρχεται από την αρχαία λέξη Άπατος και υποδηλώνει το απροσπέλαστο της περιοχής.

Ιστορία – Μύθοι

Σύμφωνα με τοπικές παραδόσεις ήταν τόπος διαφυγής κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Επίσης το φαράγγι χρησιμοποιήθηκε από αντάρτες και ντόπιους κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Υπάρχουν διηγήσεις για νεράιδες και φωτεινές σκιές, που εμφανιζόταν τις νύχτες. Το νερό του ρέματος θεωρείτε αγιασμένο και λέγεται ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες.

Πρόσβαση

Η πρόσβαση μπορεί να γίνει από το χωριό των Αγράφων και συγκεκριμένα από τη διασταύρωση για τα χωριά Επινιανά, Τροβάτο και Βραγγιανά. Πενήντα μέτρα μετά τη διασταύρωση, στην άκρη του δρόμου, ξεκινά ένα μονοπάτι, που σας οδηγεί στο ποτάμι, μέσα από ένα καταπράσινο και μαγευτικό τοπίο. Ύστερα από είκοσι λεπτά πεζοπορίας κατά μήκος της κοίτης του ποταμού Αγραφιώτη, φτάνετε στην Τρύπα της Όσκλιανης στην άκρη του φαραγγιού. Εκεί σας περιμένει ένα μαγευτικό τοπίο: Εντυπωσιακοί καταρράκτες πέφτουν ορμητικά απ όλες τις πλευρές μέσα στο ποτάμι, προσφέροντας την ευκαιρία για δροσιά και απόλυτη χαλάρωση μέσα στη φύση.

Καθώς συνεχίζετε την πορεία σας μέσα στο φαράγγι, ύστερα από μία ώρα πεζοπορίας μέσα σε εντυπωσιακά τοπία και άγρια φυσική ομορφιά, φτάνετε στο τοξοτό γεφύρι της Ανηφόρας, ένα ιστορικό και γραφικό σημείο που μοιάζει να ξεπροβάλλει μέσα από τις σελίδες κάποιου παλιού παραμυθιού.

Μια έναλλακτική και εξίσου γοητευτική διαδρομή προς το φαράγγι της Άπατης είναι η προσεγγισή του από τη γέφυρα του Καρβασαρά, που βρίσκεται στη νότια όχθη του ποταμού Αγραφιώτη, λίγο πιο πάνω από τον οικισμό Καρβασαρά Αγράφων. Αυτή είναι η πιο σύντομη διαδρομή που ακολουθήσαμε, για να ζήσουμε αυτή τη μοναδική περιπέτεια και εμπειρία. Ανεβήκαμε κόντρα στη ροή του, εκεί όπου το ποτάμι φαρδαίνει και μεγάλες πέτρες είναι διάσπαρτες ανάμεσα και γύρω από την κοίτη του. Η χρήση κατάλληλων υποδημάτων είναι σημαντική, για να αποφύγετε ενδεχόμενο γλίστρημα στις πέτρες του ποταμού. Από τα πρώτα βήματα το τοπίο σε συνεπαίρνει. Η αίσθηση του να περπατάς μέσα στο ποτάμι, με τα κρύα νερά να χαιδεύουν τα πόδια, και ο ήχος τους να γίνεται μουσική της στιγμής… σε μεταφέρει αλλού, εκεί που τα πάντα είναι εναρμονισμένα με το μεγαλείο της φύσης!

Φτεριώτικο ρέμα

Ύστερα από περίπου σαράντα λεπτά πεζοπορίας μέσα στο ποτάμι, φτάσαμε στο γεφύρι της Ανηφόρας και συνεχίσαμε στο Φτεριώτικο ρέμα, όπου το τοπίο γίνεται ακόμα πιο επιβλητικό και μαγευτικο. Πρώτα κάναμε μια μικρή ανάπαυση, όχι μόνο για ξεκούραση, αλλά και για να απαθανατίσουμε την ομορφιά που απλωνόταν τριγύρω <<σαν ζωγραφιά της φύσης.>>

Ύστερα από τη σύντομη στάση, συνεχίσαμε να κινούμαστε αντίθετα με τη ροή του ποταμού. Μπαίνοντας στο Φτεριώτικο ρέμα, τίποτα δεν προιδεάζει για τις ευχάριστες εκπλήξεις που μας περιμένουν, βλέποντας τη ροή του ποταμού να μειώνεται αισθητά. Καθώς προχωρούμε , ο ποταμός μεταμορφώνεται. Η βλάστηση πυκνή και ζωντανή και τα θεόρατα πλατάνια ξεπροβάλλουν σαν φρουροί, δίνοντας ζωή στην κοίτη και μαγεία στη διαδρομή. Μετά από δέκα λεπτά πεζοπορίας το νερό χάνεται μέσα στο ποτάμι και η ζέστη αρχίζει να γίνεται ενοχλητική. Μια απογοήτευση μας πιάνει, βλέποντας ένα ξερό ποτάμι χωρίς νερό, μέχρι που ο ήχος του νερού ακούγεται ξανά, καθώς πέφτει μέσα στο ρέμα από κάποιο σημείο αθέατο, κρυμμένο από τη πυκνή βλάστηση που καλύπτει την προέλευσή του.

Καταρράκτες

Πλησιάζοντας στο σημείο, όπου ο ήχος του νερού που πέφτει στο ρέμα γίνεται όλο και πιο έντονος, αντικρίζουμε στην αριστερή κοίτη μια σειρά από μικρούς καταρράκτες, που ξεχύνονται παιχνιδιάρικα. Ακολουθώντας τη ροή του ρέματος και εισχωρώντας βαθύτερα στο ρέμα, μέσα στην πυκνή βλάστηση, αποκαλύπτεται ένα μοναδικό θέαμα. Μικροί και μεγάλοι καταρράκτες πέφτουν από ψηλά, σχηματίζοντας βαθιές φυσικές βάθρες. Δεν χάσαμε την ευκαιρία να βουτήξουμε στα παγωμένα νερά, απολαμβάνοντας αυτό το μαγικό τοπίο. Ένας μικρός παράδεισος με τεράστια πλατάνια που απλώνονται και καλύπτουν τα πάντα γύρω μας.

Ύστερα από την ονειρική εμπειρία του μπάνιου στους παγωμένους καταρράκτες, συνεχίσαμε την πεζοπορία στο Φτεριώτικο ρέμα, ανάποδα πάντα από τη ροή του. Λίγα μόλις λεπτά αργότερα, ξεπρόβαλλε μια στενή σχισμή στον τεράστιο κάθετο βράχο, σκεπασμένη από πυκνή βλαστηση. Κι έτσι, επιτέλους φτάσαμε στο φαράγγι της Άπατης.

Το φαράγγι

Το φαράγγι της Άπατης έχει μια απόκοσμη ομορφιά. Η γεωμορφολογία του είναι εντυπωσιακή που κόβει την ανάσα. Κάθετοι βράχοι δεξιά και αριστερά δημιουργούν ένα στενό πέρασμα με ελάχιστο φώς. Είναι πολύ στενό με κάθετους βράχους, που εφάπτονται μεταξύ τους και το κάνουν να είναι πολύ φοβιστικό. Σε πολλά σημεία του φαραγγιού έχουν παγιδευτεί τεράστιοι βράχοι και κορμοί δέντρων, αποτέλεσμα των ορμητικών υδάτων που το διαπερνούν ύστερα από έντονες βροχοπτώσεις.

Καθίσαμε για αρκετή ώρα στην είσοδο του φαραγγιού, μαγεμένοι από την ασύλληπτη ομορφιά που ξεδιπλωνόταν μπροστά μας. Το φαράγγι ήταν εντυπωσιακά στενό γεμάτο νερό, που κυλούσε με ορμή.

Ύστερα από λίγη σκέψη, αποφασίσαμε με τόλμη να επιχειρήσουμε τη διασχισή του. Το νερό ήταν παγωμένο και σε πολλά σημεία μας κάλυπτε μέχρι το λαιμό και έπρεπε να κολυμπήσουμε.

Το φαράγγι απλωνόταν για διακόσια περίπου μέτρα απόκοσμο και σκοτεινό σε πολλά σημεία. Τα νερά του ορμητικά σαν ανείπωτη αλήθεια, κυλούσαν πάνω σε βράχους με σχήματα σχεδόν ονειρικά. Κι όσο προχωρούσαμε το δέος γινόταν φόβος, σαν να μας ψιθύριζε η γη την αρχαία ιστορία της και το άγνωστο παρελθόν.

Μια μοναδική εμπειρία, που απαιτεί εμπειρία στη διάσχιση φαραγγιών ή τη συνοδεία κάποιου έμπειρου γνώστη της περιοχής. Όσο εντυπωσιακό κι αν δείχνει, μπορεί να αποδειχτεί εξίσου επικίνδυνο. Πριν ξεκινήσετε, είναι απαραίτητο να ενημερωθείτε για τις εκάστοτε καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή και να είστε εξοπλισμένοι με κατάλληλπ εξοπλισμό.