Η Ιερά Μονή Κηπίνας στα Βόρεια Τζουμέρκα. Η απόρθητη Μονή!

Συντάκτης: Μάκης Θεοδώρου.

Γενικά

Η Ιερά Μονή Κηπίνας είναι ένα παλαιό μοναστήρι μοναδικής αρχιτεκτονικής κατασκευής, που βρίσκεται στα βόρεια Τζουμέρκα. Το μοναστήρι προκαλεί δέος λόγω της θέσης του, διότι είναι κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου μέσα σε ένα απόκρημνο βράχο, λίγα χιλιόμετρα έξω από το χωριό Καλαρρύτες του νομού Ιωαννίνων. Είναι ανδρική μονή που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Πανηγυρίζει την Παρασκευή της Διακαινησίμου, γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής, με τη συμμετοχή πολλών προσκυνητών.

Η μονή ως κατασκευή υψώνεται επάνω από τον Καλαρρύτικο ποταμό και η πρόσβαση σε αυτή γίνεται από ένα μικρό μονοπάτι, το οποίο είναι λαξευμένο μέσα στο βράχο, με κεντρική είσοδο μια ξύλινη γέφυρα.

Ιστορία

Ονομάστηκε Κηπίνα από τους κήπους που παλαιότερα καλλιεργούσαν οι μοναχοί της στην εκεί περιοχή. Σε παλαιά γραπτά  υπάρχει αναφορά, ότι χτίστηκε το 1212 από τον Αρχιεπίσκοπο Γρηγόριο, αν και υπάρχει η άλλη άποψη, ότι ιδρύθυκε τον 13ο αιώνα από μοναχούς της Μονής Βύλιζας. Κατά τον 18ο αιώνα η μονή γνώρισε ιδιαίτερη άνθηση, ενώ τον 19ο αιώνα εγκαταλείφθηκε και το 1931 έγινε το μετόχι της μονής Τσούκας.

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας λειτούργησε ως κρυφό σχολειό, με την ξύλινη γέφυρα στην είσοδο να κλείνει και να μην έχει πρόσβαση, ενώ η σπηλιά που βρίσκεται μέσα στον βράχο λειτουργούσε ως καταφύγιο από τους κατοίκους της περιοχής. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που το μοναστήρι δεν καταστράφηκε ποτέ, από τις ληστρικές επιδρομές ανά τους αιώνες.

Αρχιτεκτονική

Φέρει μια μικρών διαστάσεων μονόκλιτη βασιλική με νάρθηκα και στο εσωτερικό της έχει διακόσμηση με τοιχογραφίες από τον 17ο αιώνα. Το τέμπλο είναι ξυλόγλυπτο και φέρει επιχρυσομένη ένθεση. Το καθολικό έχει ως στέγη τον φυσικό βράχο, ο οποίος έχει λαξευτεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να σχηματίζει ένα κανονικό ομοιόμορφο θόλο. Σήμερα τα κελιά είναι ανακαινισμένα και συντηρημένα με ξύλινα στοιχεία, που συνθέτουν ένα αρχιτεκτονικό συγκρότημα σε δύο επίπεδα, που είναι εναρμονισμένο με τα βράχια και τα εν γένει φυσικά στοιχεία.

Εσωτερικοί χώροι

Στο εσωτερικό της έχει πολύ στενούς κλειστοφοβικούς διαδρόμους, που σε κάποια σημεία πρέπει να σκύψεις, για να πας από το ένα κελί στο άλλο.

Μάλιστα στο βάθος της μονής έχει μία μεγάλη σπηλιά, που λέγεται πως πριν πολλά χρόνια το νερό έβγαινε από εκεί, μέχρι να χαθεί για άγνωστο λόγο και να βρει διέξοδο στην άκρη του δρόμου, ακριβώς κάτω από τη μονή.

Γεωγραφία

Η Μονή βρίσκεται 6,5 χιλιόμετρα από το χωριό Καλαρρύτες πάνω στον κεντρικό ασφαλτοστρωμένο δρόμο, που το συνδέει με το χωριό Μυστράς. Βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον Καλαρρύτικο ποταμό και στη βάση της μονής στην άκρη του δρόμου, υπάρχει μία σπηλιά με ένα ένα υπόγειο ποτάμι με πολύ νερό, το οποίο καταλήγει στον Καλαρρύτη ποταμό.

Απέχει 13 χιλιόμετρα από το άλλο γραφικό χωριό των Ιωαννίνων Ματσούκι και είναι πολύ κοντά στην χαράδρα, που χωρίζει το Συρράκο από τους Καλαρρύτες. Η περιοχή φημίζεται για τα καταπράσινα δάση και τις πολλές πηγές, που απορέουν από τις πανύψηλες κορυφές του Λάκμου και των Αθαμανικών Ορέων. Πολύ κοντά βρίσκεται και το ξακουστό Πέρασμα του Μπάρου, που χωρίζει την οροσειρά του Λάκμου από τα Αθαμανικά όρη. Η πρόσβαση προς τον αυχένα του Μπάρου γίνεται από ασφαλτοστρωμένο πλέον δρόμο 16 χιλιομέτρων από τους Καλαρρύτες και  25 χιλιομέτρων από το Ματσούκι.

Σίγουρα είναι ένα αξιοθέατο μοναδικής ομορφιάς, το οποίο κεντρίζει το ενδιαφέρον του επισκέπτη, που βρίσκεται στην περιοχή των Βόρειων Τζουμέρκων. Στο παρακάτω βίντεο μπορείτε να δείτε τη Μονή Κηπίνας να στέκει αγέροχη στον κάθετο βράχο, με θέα τον Καλαρρύτικο ποταμό.