Συντάκτης: Μάκης Θεοδώρου.
Γενικά
Το ξωκλήσι βρίσκεται στην κορυφή του Προφήτη Ηλία σε υψόμετρο 2804 μέτρα στον Όλυμπο και αποτελεί το υψηλότερο εκκλησιαστικό κτίριο της Ορθόδοξης εκκλησίας παγκοσμίως. Είναι περιφραγμένο με πέτρινο τείχο τριγύρω και είσοδο από τη νότια πλευρά, με θέα που κόβει την ανάσα.
Απέχει 450 μέτρα από το καταφύγιο Γιώσος Αποστολίδης που βρίσκεται στη νότια πλευρά της κορυφής του Προφήτη Ηλία, και 600 περίπου μέτρα από το καταφύγιο του Χρήστου Κάκαλου, που βρίσκεται στο Οροπέδιο των Μουσών στα 1650 μέτρα.
Πρόσβαση
Για να φτάσει κάποιος στο εκκλησάκι θα πρέπει να παρπατήσει πολλές ώρες για να τα καταφέρει. Η εκκίνηση των μονοπατιών βρίσκεται στα Πριόνια Λιτοχώρου και το πιο διαδεδομένο είναι αυτό, που ξεκινάει από τη θέση Γκορτζιά. Ένα μονοπάτι 14 περίπου χιλιομέτρων, το οποίο σε ανεβάζει στο Οροπέδιο των Μουσών, που βρίσκεται κάτω απο τον Προφήτη Ηλία στα 1650 μέτρα.
Εκεί βρίσκονται τα δύο καταφύφια του Χρήστου Κάκαλου και του Γιώσου Αποστολίδη, τα οποία μπορούν να σας φιλοξενήσουν, εκτός αν θέλετε να κοιμηθείτε έξω σε σκηνή.
Κατασκευή
Το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία στον Όλυμπο έχει μια μεγάλη και ενδιαφέρουσα ιστορία. Χτίστηκε τον 16ο αιώνα από τον Άγιο Διονύσιο εν Ολύμπω, ο οποίος παράλληλα ήταν ο ιδρυτής της Μονής της Αγίας Τριάδας, γνωστή σήμερα ως Μονή Αγίου Διονυσίου. Το ξωκλήσι χτίστηκε πάνω σε ερείπια αρχαίου οικοδομήματος και αποτέλεσε τόπο ασκητισμού για τον Άγιο Διονύσιο. Έίναι κατασκευασμένο από πέτρες του Ολύμπου, με το δάπεδο και την οροφή να καλύπτονται από πέτρινες πλάκες.
Παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες που επικρατούν σε τέτοια υψόμετρα, με τους ισχυρούς ανέμους και τις σφοδρές χιονοθύελες να είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του καιρού, το ξωκλήσι αντέχει ανά τους αιώνες. Οι όποιες ζημιές έχει υποστεί, έχουν επισκευαστεί και αυτή τη στιγμή είναι στην καλύτερη του καταστασή, αναστηλωμένο και δυνατό να συνεχίζει να αντέχει τα χτυπήματα των ισχυρών ανέμων και των πυκνών χιονοπτώσεων.
Τόπος Λατρείας-Πολιτιστική σημασία
Εδώ και αιώνες αποτελεί πηγή έμπνευσης για πεζοπόρους, ασκητές και προσκυνητές, που σπεύδουν από κάθε γωνιά της γης να το επισκευτούν και να προσκυνήσουν, συνδυάζοντας τη φυσική ομορφιά με την πνευματικότητα. Γιορτάζει στις 20 Ιουλίου και τελείται Θεία Λειτουργία προς τιμήν του. Η θέση του ανάμεσα στις πιο ψηλές κορυφές του Ολύμπου, αλλά και των Βαλκανίων το καθιστά μοναδικό.
Το εσωτερικό
Στο εσωτερικό του περιλαμβάνει πίνακες, που απεικονίζουν κυρίως Αγίους της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Υπάρχει ένας μικρός βωμός πλαισιωμένος από εικόνες, ενώ οι αγιογραφίες είναι λιτές και εναρμονισμένες με την απλότητα του χώρου. Οι εικόνες αυτές προσφέρουν στους πιστούς τη δυνατότητα να προσευχηθούν σε ένα περιβάλλον πνευματικής ηρεμίας. Στο κέντρο υπάρχει ένας μικρός παγετώνας, πάνω στον οποίο μπορείς να ανάψεις ένα κεράκι. Φεύγοντας δεν χρειάζεται να σβήσετε τα κεράκια, γιατί θα σβήσουν μόνα τους πάνω στον πάγο. Ο παγετώνας μέσα στο ξωκλήσι κρατάει μέχρι και τον Ιούλιο, αποτέλεσμα των δύσκολων καιρικών συνθηκών που επικρατούν το χειμώνα, αλλά και των χαμηλών θερμοκρασιών μέσα στο ξωκλήσι ακόμη και το καλοκαίρι.
Η Θέα από το ξωκλήσι
Η θέα από το ξωκλήσι είναι μαγευτική. Κοιτάζοντας νότια αισθάνεσαι δέος αντικρύζοντας την ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου, τον Μύτικα, στα 2918 μέτρα και μπροστά του το επιβλητικό Στεφάνι στα 2908 μέτρα, αλλά και το Σκολιό στα 2912 μέτρα. Εκεί ψηλά μπορείς να απολαύσεις την ανατολή του ήλιου και την απεραντοσύνη του τοπίου.
Ξημέρωμα
Όταν οι πρώτες ηλιαχτίδες χτυπούν πάνω στο Οροπέδιο των Μουσών, στο Στεφάνι και στον Μύτικα, δημιουργούν ένα μοναδικό φαινόμενο με τα πάντα γύρω να κοκκινίζουν, σαν να έχουν πάρει φωτιά. Αξίζει να είσαι εκεί υπομένοντας τις χαμηλές θερμοκρασίες και να βλέπεις από κοντά τις γρήγορες εναλλαγές των καιρικών συνθηκών, με τα σύννεφα να παίζουν με τις πρωινές ηλιαχτίδες, που προσπαθούν να αγγίξουν τις κορυφές. Είναι κάτι το μοναδικό, που δεν περιγράφεται με λόγια, αν δε το ζήσεις από κοντά. Είναι οι πρώτες ηλιαχτίδες που ξεπροβάλλουν στην χώρα μας.
Ηλιοβασίλεμα
Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το ηλιοβασίλεμα, κυρίως όταν ο ουρανός είναι καθαρός. Τη στιγμή που ο ήλιος αρχίζει να δύει, η κορυφή του Προφήτη Ηλία σχηματίζει μια πυραμίδα μέσα στη θάλασσα. Οι κορυφές παίρνουν ένα κόκκινο με χρυσαφί χρώμα και ο ορίζοντας στο βάθος αρχίζει να μωβίζει!
Στο παρακάτω βίντεο δείτε το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία στα 2084 μέτρα στον Όλυμπο: